Darmreiniging bij honden

De darmen van de hond zijn niet alleen een van zijn grootste organen, maar ook een van de belangrijkste. Naast de spijsvertering vervullen ze tal van andere taken, waarvan de interacties met andere orgaanfuncties nog niet volledig zijn onderzocht.

Op basis van hun ervaring kunnen dierenartsen echter aannemen dat veel ziekten direct of indirect te wijten zijn aan een verstoorde darmwerking. Wie zijn hond fit, vrolijk en gezond wil houden, moet daarom eens nader kijken naar dit vaak verwaarloosde orgaan en een darmreiniging bij honden overwegen.

De darm zorgt in de eerste plaats voor de spijsvertering. Als hij deze taak niet zou uitvoeren, zou een levend wezen geen energie krijgen en zou het verhongeren. In de dunne darm splitsen enzymen de door de maag aangevoerde voedselbrij in zijn kleinste bestanddelen. Zo worden koolhydraten omgezet in fructose en glucose, en worden fragmenten van reeds voorverteerde eiwitten afgebroken tot aminozuren en peptiden. Met behulp van gal worden vetten geëmulgeerd, zodat ze door de juiste enzymen verder kunnen worden afgebroken.

Vervolgens zijn de voedingsdeeltjes zo klein dat ze via de bloedbaan alle delen van het lichaam kunnen bereiken waar ze nodig zijn of worden opgeslagen. De dunne darm zorgt ook voor de vitamines: de in vet oplosbare vitamines worden naar de lever of het vetweefsel gestuurd voor opslag, de overige vitamines worden naar de nieren getransporteerd om te worden uitgescheiden.

Maar de darm heeft nog meer belangrijke functies. Zo voert hij gifstoffen en afvalstoffen uit de lever naar het spijsverteringskanaal, zodat ze met de ontlasting kunnen worden uitgescheiden.

Als de darm deze taak niet goed uitvoert, komen de gifstoffen in het lichaam terecht en kunnen ze inwendige aandoeningen, huidproblemen, immuundeficiëntie en andere aandoeningen veroorzaken. Ten slotte is de darm ook onmisbaar voor een goed functionerend immuunsysteem, omdat een groot deel van de antistoffen van het immuunsysteem door darmbacteriën wordt geproduceerd.

Zowel de dunne darm als de dikke darm zijn dichtbevolkt met bacteriestammen, die kunnen worden onderverdeeld in ‘goede’ en ‘slechte’. Net als op een wilde bloemenweide groeien madeliefjes naast brandnetels en distels tussen krokussen.

Alle bacteriën concurreren om voedsel om te groeien, zich voort te planten en hun tegenstanders te verdringen. Wanneer de goede stammen niet meer opgewassen zijn tegen een overwicht van slechte, ziekteverwekkende stammen, spreekt men van een verstoorde darmflora, wat leidt tot een onbalans (dysbiose). Dit kan zich als volgt uiten:

• Winderigheid
• Buikpijn
• Constipatie
• Diarree
• Gevoeligheid voor infecties 

Daarnaast kunnen voedselintoleranties en allergieën ontstaan.

De samenstelling van de darmflora van de hond bepaalt ook zijn neiging tot overgewicht of slankheid. In medisch onderzoek wordt momenteel gediscussieerd of een verkeerde darmflora de gevoeligheid voor stress verhoogt en het emotionele gedrag negatief beïnvloedt.

Het is namelijk al bekend dat de darmen via zenuwvezels in directe verbinding staan met de hersenen. Het is dus mogelijk dat de darmflora ook verantwoordelijk is voor psychische problemen.

Verschillende factoren kunnen de gezonde darmflora uit balans brengen, bijvoorbeeld het gebruik van antibiotica of cortisone, stress, infecties of een verkeerde voeding.

Bovendien kunnen ook ouderdom en genetische aanleg een rol spelen. Als een hond medicijnen krijgt die zijn darmflora beschadigen, heeft de darm hulp nodig om de gedode goede bacteriën weer te laten vermeerderen.

Ook moet de darmflora van de hond zich herstellen na een ontwormingskuur of vaccinatie.

Een darmreiniging bij honden kan ook nuttig zijn bij:

• Allergieën
• chronische diarree
• parasitaire infecties
• winderigheid

De effectiviteit van een darmreiniging is tot nu toe nog nauwelijks onderzocht in medisch onderzoek en daarom niet voldoende bewezen. Dit komt vooral doordat er nog niet genoeg bekend is over de aanwezige bacteriestammen en er geen mogelijkheid is om dysbiose met zekerheid vast te stellen.

Vergeet echter niet dat het geen wondermiddel is dat alle ziekten geneest. Als je hond ziekteverschijnselen vertoont, laat hem dan altijd door een dierenarts onderzoeken om de oorzaak vast te stellen.

Darmreiniging kan zinvol zijn als ondersteunende maatregel bij een medische behandeling of als preventieve maatregel en kan het algemene welzijn van het dier verbeteren.

Het belangrijkste onderdeel van een darmreiniging zijn voedingssupplementen met speciale toevoegingen. Probiotica zijn levende micro-organismen, bijvoorbeeld melkzuurbacteriën, lactobacillen en bifidobacteriën. Deze versterken de goede bacteriestammen in de darmflora van de hond en gaan samen met hen aan de slag.

Prebiotica daarentegen zijn geen organismen, maar voedingsbestanddelen die optimale levens- en groeiomstandigheden creëren voor de gewenste bacteriën.

Hiertoe behoren bijvoorbeeld pectine, inuline en bepaalde gistculturen. Ze dienen als voedsel voor de darmbacteriën en hebben een gunstige invloed op hun omgeving door het slijmvlies op te bouwen, de pH-waarde te verlagen en de verspreiding van schadelijke ziektekiemen te voorkomen. Omdat een prebioticum voor zoogdieren onverteerbaar is, komt het onbeschadigd in de darm terecht en kan het alleen door de bacteriën van de darmflora worden verteerd.

Bij de darmreiniging van honden wordt een combinatie van beide componenten toegediend, die dan samen synbiotica worden genoemd. Bij probiotica is gebleken dat een mengsel van verschillende stammen het grootste effect heeft, omdat de bacteriën zich dan op meerdere plaatsen in de darmen nestelen en elkaar bij hun werk ondersteunen. Afhankelijk van de ernst van de verstoring van de darmflora moet de behandeling zes weken tot zes maanden duren.

Om een synbiotica-kuur bij een ernstige stoornis van de darmwerking succesvol te laten zijn, moet de darmreiniging bij honden meerdere maanden duren.

Alleen een gezonde en soortgeschikte voeding houdt de darmflora duurzaam in balans. De hond is van oorsprong een vleeseter, die door het samenleven met de mens ook aan plantaardig voedsel gewend is geraakt. Voor de vertering van rauwe groenten ontbreken echter enkele enzymen, waardoor plantaardig voedsel voorbehandeld moet worden.

Gekookt gevogelte en zacht gekookte wortelen, aardappelen en stukjes venkel zijn bijzonder licht verteerbaar. Als je niet genoeg tijd hebt om zelf eten te bereiden, kun je ook medisch geproduceerde hondenvoeding gebruiken, die bijzonder goed verteerbaar is, of een ander hoogwaardig natvoer geven.

In het kader van een darmreiniging zijn er ook verschillende probiotische voedingsmiddelen beschikbaar die al de gewenste bacterieculturen bevatten. Dit zijn bijvoorbeeld appelazijn, zuurkool, kwark en yoghurt, asperges, erwten, witlof, bananen, wortelen, appels, gerst en haver. Omdat niet elke hond deze voedingsmiddelen vrijwillig eet, zijn er kant-en-klare speciale mengsels van extracten in de handel verkrijgbaar.

Let op of je hond voedselintoleranties heeft en geef hem alleen voedingsmiddelen zonder kunstmatige kleur- en conserveermiddelen. Het voer moet alle belangrijke voedingsstoffen en mineralen bevatten en de verhouding tussen koolhydraten, vetten en eiwitten moet in balans zijn.

Ook veel eenvoudig toe te passen huismiddeltjes, die deels zeer goedkoop zijn, kunnen worden gebruikt voor darmreiniging bij honden.

Aloë vera-gel

De bladgel van de woestijnplant aloë vera, die mensen graag gebruiken voor huidverzorging, is ook eetbaar en kan de darmwerking stimuleren. De doorzichtige, bijna smaakloze gel uit het binnenste van het blad wordt in een blender fijngemalen en vervolgens door het hondenvoer gemengd. Het mag echter alleen in kleine hoeveelheden worden gegeven, omdat het een sterk laxerende werking kan hebben. Het is vooral geschikt als je hond last heeft van constipatie.

Vezels – chiazaad, lijnzaad en psylliumzaad

Vezelrijke zaden, zoals lijnzaad, chiazaad en psylliumzaad, bevorderen de spijsvertering doordat ze in het maag-darmkanaal opzwellen en de voedselbrij zachter maken. Zo vergemakkelijken ze het werk van de darmen, maken ze de ontlasting zachter en reinigen ze bovendien de darmslijmvliezen. Bovendien kunnen ze een positieve invloed hebben op de bloedsuikerspiegel en de bloedvetwaarden.

Heilerde

Een ander aan te bevelen huismiddeltje dat de darmflora van de hond gunstig beïnvloedt, is geneeskrachtige aarde. Het werkt als een reinigingsmiddel voor het spijsverteringskanaal, omdat het schadelijke stoffen bindt en vervolgens samen met de gifstoffen wordt uitgescheiden. Geneeskrachtige aarde helpt tegen veel kwaaltjes bij mensen en honden, van insectenbeten tot huiduitslag. Daarom moet je dit poeder altijd in huis hebben.

Bittere planten

Ook zogenaamde bittere planten, zoals paardenbloem, brandnetel en artisjok, kunnen de darmreiniging van de hond ondersteunen. Ze werken namelijk als darmreiniger en helpen bij de bestrijding van ongewenste bewoners. De bitterstoffen die ze bevatten, gaan resten en afzettingen in de darmen tegen en voorkomen zo dat schadelijke bacteriën zich kunnen nestelen. Honden zijn niet dol op bittere planten, maar gelukkig zijn bitterstoffen ook in poeder- of capsulevorm verkrijgbaar.

Een evenwichtige darmflora is essentieel voor het welzijn en de conditie van je hond. Houd je hond goed in de gaten en raad bij aanhoudende of ernstige klachten een dierenarts te raadplegen.