Maagontsteking bij honden

Maagontsteking bij honden komt vaak voor. Er zijn veel verschillende oorzaken voor deze zogenaamde gastritis bij honden. Hondenbezitters kunnen maagontsteking eigenlijk wel herkennen: de viervoeter vertoont dezelfde symptomen als een mens met dit ziektebeeld. Hij heeft last van misselijkheid, pijn en krampen. Toch weten veel dierenliefhebbers niet dat deze symptomen worden veroorzaakt door maagontsteking bij honden. Deze aandoening kan echter goed worden behandeld als de juiste diagnose is gesteld.

De ziekte heet gastritis bij honden, omdat het woord uit het Grieks komt en verwijst naar een ontsteking van de maag (gaster = maag, -itis = ontsteking). Het is echter een ontsteking van het maagslijmvlies bij honden, omdat in werkelijkheid niet de hele maag ontstoken is, maar alleen het slijmvlies.

Maagontsteking bij honden kun je onder andere herkennen doordat ze opvallend veel gras eten en daarbij veel drinken. Als baasjes maagslijmvliesontsteking bij hun hond op tijd herkennen en met hun viervoeter naar de dierenarts gaan, kan die de klachten behandelen.

Hondenbezitters die hun huisdier willen helpen, moeten weten wat de oorzaken zijn van maagslijmvliesontsteking bij honden. Veel honden hebben vaak last van maagklachten, bijvoorbeeld door bedorven voedsel dat de hond in de natuur of in de bewoonde wereld binnenkrijgt (in vuilnisbakken snuffelen, enz.). Dit moet altijd worden voorkomen. Infecties of wormen kunnen ook leiden tot gastritis bij honden.

Als een bacteriële of virale infectie de oorzaak is van de maagslijmvliesontsteking bij de hond, is dat vaak niet zo makkelijk vast te stellen. Vergiftiging of bepaalde medicijnen kunnen ook een rol spelen, maar worden vaak niet meteen als oorzaak gezien. Een andere reden voor maagslijmvliesontsteking bij honden kan, net als bij mensen, stress zijn.

Er is niet alleen acute gastritis bij honden. Het kan ook chronisch worden en dan erg lastig zijn voor het dier en zijn baasje. Alle hondenrassen en dieren van alle leeftijden kunnen het krijgen. De oorzaak hiervan is een basiskenmerk van de maag van honden: omdat honden jagers en aaseters zijn, heeft de natuur hun maag zo gemaakt dat ze hun eten – oorspronkelijk een prooidier – snel naar binnen schrokken om hun concurrenten voor te zijn bij het eten. Hoewel alle hondenrassen een lange evolutionaire ontwikkeling hebben doorgemaakt, zijn hun magen nog steeds zoals die van pure jagers.

Het hele maag-darmkanaal is bij hen relatief eenvoudig opgebouwd. Honden hebben een zogenaamde zakmaag, die grote hoeveelheden voedsel kan opnemen.

Dat moet wel, om ziektes in een prooi te doden en botten te verteren. Maar zo'n zure maag is ook altijd vatbaar voor een slijmvliesontsteking. Als de beschermende slijmvlies bij de hond beschadigd raakt, herstelt deze niet zo snel vanzelf. Er treedt irritatie op, die bij elke nieuwe voedselinname verergert – de gastritis bij de hond wordt chronisch.

Er zijn verschillende oorzaken voor chronische maagslijmvliesontsteking bij honden:

• verkeerde voeding, soms door verkeerd voeren, soms door jagen en het eten van prooidieren of aas
• Voedselallergie (kan worden gecontroleerd)
• Langdurig gebruik van medicijnen
• Langdurige stress (bijvoorbeeld bij sport- en diensthonden)
• Bacteriën (vooral Helicobacter pylori)
• Alvleesklieraandoening
• Leveraandoening
• Endocriene aandoening (ziekte van Addison, schildkliertraagheid [hypothyreoïdie])
• Nierziekten

Maagslijmvliesontsteking bij honden heeft als vervelende gevolg dat, als er steeds maagzuur wordt gemaakt, het slijmvlies het onderliggende weefsel niet meer helemaal beschermt. Op de lange termijn tast het maagzuur dan de spierlaag onder het slijmvlies aan. Bij mensen gebeurt hetzelfde. Het gevolg kan een maagzweer zijn. Deze kan weer verdwijnen door een dieet om het maagslijmvlies te ontzien.

Als stress de vermoedelijke oorzaak is van gastritis bij honden, moet deze sterk worden verminderd. Stress veroorzaakt een overmatige productie van maagzuur. Dit is een fylogenetisch oud signaal.

Stress gaf onze voorouders en de voorouders van onze honden het signaal dat er een hongercrisis dreigde. De betrokken dieren moesten dus snel voedsel opnemen om zich voor te bereiden op een waarschijnlijk sombere toekomst vol tekorten. Om dit voedsel snel te verteren, maakt de maag veel maagzuur aan. Maar omdat wij en onze honden tegenwoordig niet meer met hongersnood te maken hebben, tast het overtollige maagzuur de lege maag aan omdat er niet echt veel voedsel binnenkomt. Het gevolg is een maagontsteking bij honden en ook bij mensen.

Er zou trouwens een alternatief zijn: veel eten of eten als een hond wanneer de door stress veroorzaakte verhoogde maagzuurproductie het juiste signaal geeft (voelt als honger). Mensen doen dit vaak en worden dan dik. Honden kunnen dit misschien niet doen omdat ze niet zomaar zelf voedsel kunnen vinden. Ook dit kan gastritis bij honden veroorzaken. Hondenbezitters zouden dan de keuze hebben om hun hond te veel te voeren als hij duidelijk onder stress naar voedsel zoekt. Dan zou de hond ook dik worden en misschien diabetes krijgen.

Als je een hond hebt en wilt weten of hij een maagontsteking heeft, moet je goed opletten. De meest bekende symptomen van een maagontsteking zijn:

• Brandend maagzuur: bij honden te herkennen aan smakken, kwijlen, slikken zonder te eten, veel gapen, veel gras eten of zelfs aarde en andere dingen die niet verteerd kunnen worden
• Geen trek: je merkt het doordat je hond niet wil eten, omdat hij inmiddels heeft geleerd dat hij zich na het eten niet lekker voelt
• ochtendmisselijkheid: je merkt het doordat je hond 's ochtends niet wil eten, maar later wel
• rusteloosheid: je merkt het doordat je hond vaak van plek verandert om te liggen
• sterke mondgeur
• lusteloosheid
• gebogen rug door maag- en darmpijn
• Braken en waterige uitscheiding
• Maag- en darmgeluiden
• veel drinken

Er zijn nog meer symptomen van maagslijmvliesontsteking, maar om die te herkennen moet je het braaksel controleren (wat niet elke hondeneigenaar doet). Als de gastritis bij de hond ernstig is, ziet het braaksel er lichtroze uit.

De ontlasting kan al bloed bevatten. Als de dierenarts zeker wil weten of er sprake is van maagslijmvliesontsteking, doet hij een echo en/of een gastroscopie. Ook vraagt hij de eigenaar welke symptomen van maagslijmvliesontsteking hij al heeft opgemerkt. Ook ontlasting- en bloedonderzoek geven meer info over maagslijmvliesontsteking bij honden.

Als een dierenarts de maagslijmvliesontsteking wil behandelen, moet hij eerst de oorzaken van de gastritis bij de hond achterhalen. Maagslijmvliesontsteking bij honden kan met reguliere medicijnen worden behandeld met maagzuurremmers (protonpompremmers), sucralfaatpreparaten en antibiotica. Daarnaast heeft het dier licht verteerbaar voedsel nodig.

Daarna wordt gekeken of de symptomen van maagslijmvliesontsteking verdwijnen. 

Je kunt maagslijmvliesontsteking ook met alternatieve geneeswijzen behandelen. Hierbij kiezen de artsen en dierenartsen voor een aangepast dieet en extra maagkalmerende middelen met alleen natuurlijke ingrediënten. Met wat geduld kan dit de maagslijmvliesontsteking bij honden helemaal genezen.