Vachtwisseling bij honden

De vachtwisseling bij honden vindt onvermijdelijk twee keer per jaar plaats. Als hondenbezitters kennen we allemaal het probleem: onze geliefde viervoeters verliezen hun vacht op de tapijten, gestoffeerde meubels en overal in huis.

Als de hond verhaart, is dat niet alleen vervelend voor de eigenaren, die veel werk hebben en speciale stofzuigers en wasmachines nodig hebben om de hondenharen op te ruimen. Het dier vindt de vachtwisseling zelf ook erg vermoeiend. We moeten het dier daarom in deze fase extra ondersteunen.

Nou, dat is eigenlijk heel logisch: bij temperatuurschommelingen in de herfst en lente moet de hond van vacht wisselen om zich aan te passen. Dat kan alleen door middel van een vachtwisseling, die per ras in verschillende mate optreedt. Bij sommige rassen is deze vrijwel niet zichtbaar, bij andere juist des te sterker.

In het voorjaar verandert de vacht van de hond bij stijgende temperaturen, maar niet volgens een vast schema. Dat is zo door de natuur bepaald en dat is ook goed zo. Het is bekend dat het soms al in maart behoorlijk warm is, soms pas in mei.

Wanneer de hond verhaart, hangt af van zijn genetische programma. Sommige exemplaren wisselen van vacht bij dagtemperaturen boven 8 °C, andere pas bij 15 °C. Ook de lengte van de dag speelt een bepaalde rol, die de hond bepaalt aan de hand van het licht. Dit laatste is echter niet zo belangrijk.

De temperaturen zijn veel bepalender, waardoor de vachtwisseling bij honden van jaar tot jaar in een andere week kan beginnen. Sommige eigenaren merken echter dat hun hond het hele jaar door verhaart. Maar ook bij deze rassen is de vachtwisseling in het voor- en najaar duidelijk sterker.

Het is ook nodig: het dier moet zijn oude vacht kwijtraken, zodat de nieuwe kan teruggroeien. Overigens duurt de vachtwisseling bij honden tot acht weken en bijna nooit minder dan zes weken. Het is het meest intensief in het voorjaar, omdat de viervoeter dan zijn dichte wintervacht moet afwerpen.

Ook in de herfst moet de hond haren verliezen, zodat er nieuwe kunnen groeien. De luchtige zomervacht moet weg, waardoor de hond ook in deze fase verhaart, maar aanzienlijk minder dan in het voorjaar. Ook dit proces is weer afhankelijk van het ras en de vacht. Wij als baasjes hebben hierdoor meer of minder last van als de hond verhaart.

Hoeveel een hond verhaart, hangt niet alleen af van het ras, maar ook van de leeftijd en de hormoonhuishouding. Daarom verharen gesteriliseerde honden vaak meer dan niet-gesteriliseerde honden. Oudere honden verharen meer dan jonge honden, teefjes verharen vooral sterk vóór de loopsheid. Sommige viervoeters reageren op stress met verhoogde haaruitval.

Rassen met een sterke ondervacht verliezen in het voorjaar extreem veel vacht: je moet de volledige ondervacht verwijderen. Zeer kortharige honden – Duitse dog, Franse buldog – hebben slechts een zeer zwakke vachtwisseling. Dat is voor de eigenaren heel prettig, maar voor de honden niet. Ze hebben veel meer last van de winterkou en ook van de zomerse hitte.

Zoals gezegd lijken sommige rassen helemaal niet te verharen. Ze worden daarom beschouwd als bijzonder allergievriendelijk, omdat hun haren niet in huis rondslingeren. Dat is echter niet helemaal waar. Er vindt vrijwel altijd een kleine vachtwisseling plaats.

Maar die kan zo minimaal zijn dat we dat als eigenaar niet eens merken. Maar bij de genoemde rassen blijven oude haren praktisch altijd langer groeien, waardoor een speciale behandeling door de hondentrimmer zeker aan te raden is.

Dit geldt onder andere voor Yorkshire Terriers en Poedels. Eigenaren moeten de vacht van deze honden laten scheren of in ieder geval laten knippen. Een professionele hondentrimmer geeft de Poedel een heel charmant kapsel.

Natuurlijk heeft de hond een goede vachtverzorging en ook de juiste voeding nodig. Vachtverzorging met een borstel of kam helpt bij het afstoten van oude haren, maar heeft nog meer effecten. De huid van de hond wordt beter doorbloed, wat de gezondheid versterkt en het afstoten van haren ondersteunt.

Mensen die allergisch zijn voor dierenharen reageren ook op de huidschilfers. De hond vindt de vachtverzorging erg prettig, maar moet er eerst aan wennen. Dit kan het beste al op jonge leeftijd gebeuren. De manier van vachtverzorging is afhankelijk van het type vacht. Er zijn in principe vijf verschillende soorten hondenvachten:

• langharig
• ruwharig
• krullend
• zijdeachtig
• glad

Honden met een krullende vacht en honden die (ogenschijnlijk) helemaal niet verharen, kunnen twee tot drie keer per week worden geborsteld. Honden met een zijdezachte vacht moeten dagelijks worden geborsteld, alleen dan zien ze er echt mooi uit. De rassen met een stugge, gladde en lange vacht met veel ondervacht hebben minstens één keer per week een vachtverzorging met een borstel nodig. Er zijn echter enkele langharige rassen, zoals de Australische herdershond, waarbij een borstel in de vacht kan blijven haken.

Wees dus voorzichtig, anders worden haren uitgetrokken, waarop de hond erg boos kan reageren.

Er zijn voor deze rassen borstels en kammen met afgeronde lange tanden. Getande borstels zijn daarentegen geschikt als de vacht eerder draadachtig is. Bij een dichte ondervacht moet de vacht in de winter met een grove borstel worden geborsteld. Er zijn zelfs speciale plukborstels.

Het is heel belangrijk. De huidstofwisseling wordt in deze fase extra belast. Er is behoefte aan zink, vitamine B en biotine. Deze middelen zijn in apotheken en online winkels ook verkrijgbaar in de vorm van voedingssupplementen die speciaal zijn ontwikkeld voor de vachtwisseling bij honden.

Vooral biotine versterkt het haar uitstekend en verlicht ook huidklachten. Bovendien kan het de nagels van de hond versterken. Distel- of lijnzaadolie (een eetlepel per dag) ondersteunen ook een gezonde vacht. Lijnzaadolie beschermt tegelijkertijd de slijmvliezen in de maag en darmen.

Eigenlijk is roos bij honden onschadelijk en kan het worden tegengegaan met voedingssupplementen en/of een speciale antiroosshampoo. Als de neiging tot roos niet verdwijnt of extreme vormen aanneemt en gepaard gaat met ernstige jeuk, kan de dierenarts de huid van de hond eens bekijken. Misschien is er toch sprake van een huidaandoening. Dit komt echter zeer zelden voor.