Demencja u psów – jak rozpoznać demencję u psów

Demencja u psów jest dość częstą chorobą. W medycynie nazywa się ją zespołem dysfunkcji poznawczych (CDS). Jednak wiele osób nie wie, że u psów występuje również choroba Alzheimera.

Jednak nie dotyczy to wszystkich zwierząt. Psy mogą dożyć sędziwego wieku bez objawów tej choroby (podobnie jak ludzie). Demencja u psów wynika ze stopniowego obumierania komórek nerwowych – komórek mózgowych odpowiedzialnych za orientację, pamięć, uczenie się i świadomość.

W przypadku demencji u psów rzucają się w oczy zmiany w zachowaniu. Chore zwierzęta mogą stać się agresywne lub lękliwe, gubić się w domu jak osoba cierpiąca na demencję lub nie potrafić znaleźć swojej miski z jedzeniem. Zapominają również, co można zrobić z kością.

Choroba Alzheimera u ludzi została już dość dobrze zbadana, co pozwala na wyciągnięcie cennych wniosków dotyczących choroby Alzheimera u psów. Podobnie jak u ludzi, demencja u psów występuje w podeszłym wieku. Istnieją różnice między rasami pod względem wieku, w którym pojawia się choroba, ale nie pod względem jej przebiegu. Jest on bardzo podobny do przebiegu choroby u ludzi. Demencję można rozpoznać po następujących objawach:

• Trudności w rozważaniu różnych możliwości podjęcia decyzji.
• Coraz gorsze rozpoznawanie znanych przedmiotów i osób lub całkowita utrata tej zdolności.
• Pies cierpiący na demencję nagle warczy lub szczeka na członków rodziny lub unika ich.
• Pies zatrzymuje się, ponieważ nie wie, dokąd właściwie chciał iść. Jego wzrok jest wtedy nieruchomy. Pies wydaje się być zamyślony. Demencja u psów powoduje, że w ciągu kilku sekund zapominają one niedawno otrzymane informacje (właśnie wydane polecenia). Jest to szczególnie widoczne w przypadku rozproszenia uwagi. Demencja u psów prowadzi do ograniczonej kontroli emocji.
• Pies nagle przestaje być czystym psem.
• Pojawiają się nietypowe dla osobowości psa wahania nastroju.
• Pies jest często rozdrażniony, spontanicznie gryzie lub wycofuje się ze strachu.

Każdy, kto zna osobę cierpiącą na demencję, rozpoznaje te objawy. Demencja u psów objawia się praktycznie w ten sam sposób.

Jeśli ludzie zauważą u swojego psa objawy demencji, powinni traktować go ze zrozumieniem. Choroba Alzheimera u psów jest spowodowana obumieraniem ważnych komórek nerwowych w mózgu. Obszary odpowiedzialne za świadomość, uczenie się i pamięć znajdują się w korze nowej. Jest to zewnętrzna warstwa mózgu, która znajduje się w zagłębieniach skroniowych. Zwierzęta i ludzie zazwyczaj starzeją się bez utraty tych komórek. Dlaczego demencja występuje u psów, ludzi i innych zwierząt, nie jest jeszcze dokładnie wyjaśnione.

Powstaje pytanie, co powoduje śmierć neuronów. Udowodniono, że mózg zwierząt i ludzi jest nastawiony na absolutną wydajność. Komórki nerwowe nieustannie wymieniają się niezliczoną ilością informacji, odnawiają się, pobierają składniki odżywcze i transportują produkty przemiany materii. Aby mogły to robić, muszą być wolne od złogów i zaopatrywane w niezbędne składniki odżywcze.

Komórki nerwowe mają w swoim wnętrzu prawdziwe autostrady do transportu substancji przekaźnikowych, które umożliwiają komunikację. Autostrady te nazywane są w języku fachowym aksonami.

Znajdują się w nich cząsteczki transportowe, które są zależne od prawidłowo funkcjonujących aksonów. W zdrowym mózgu określone białka utrzymują aksony i powierzchnie komórek wolne od osadów. Choroba Alzheimera u psów, a także u innych zwierząt lub ludzi, jest najwyraźniej wywoływana przez to, że białka te nie wykonują już prawidłowo swojej pracy. W związku z tym długołańcuchowe białka gromadzą się jako odpady w aksonach i na powierzchniach komórek. Aksony pękają, co niszczy zdolność komunikacyjną komórek nerwowych, a w zaawansowanym stadium tworzy prawdziwe ściany wokół komórek nerwowych. W rezultacie nie funkcjonuje ani komunikacja, ani przyswajanie składników odżywczych, ani usuwanie odpadów. Komórki obumierają. Mózg usuwa je, co powoduje powstawanie dziur, które dodatkowo wypełniają się długołańcuchowymi białkami – demencja u psa postępuje.

To pytanie jest interesujące, ponieważ pies cierpiący na demencję, w przeciwieństwie do człowieka, nie jest w stanie zreflektować swojego stanu. Udowodniono, że choroba Alzheimera u psów rozwija się bardzo powoli. Proces ten trwa wiele lat. Dlatego ważne jest, aby rozpoznać demencję już we wczesnym stadium.

Jednak demencja u psów nie jest tak łatwa do zidentyfikowania. Mózg przez długi czas kompensuje utratę funkcji. Osoby dotknięte tą chorobą tworzą sobie pomoce pamięciowe lub piszą notatki. Również pies cierpiący na demencję może w pewnym stopniu zrekompensować swoje deficyty za pomocą pewnych sztuczek. Jeśli na przykład zapomni, gdzie znajduje się jego miska z jedzeniem, po prostu podąża za zapachem. Dlatego wielu właścicieli – również z powodu braku wiedzy na temat tej choroby – rozpoznaje demencję u psa stosunkowo późno.

Jak już wspomniano, demencja u psów pojawia się w podeszłym wieku. Jest to choroba geriatryczna. To, kiedy pies jest uważany za starego, zależy od jego rasy, dlatego nie można podać ogólnego wieku psa, w którym może wystąpić demencja. Kiedy u psów pojawia się demencja, można to rozpoznać między innymi po zmniejszonej wrażliwości na ból.

Ponieważ jednak starsze psy mogą cierpieć na różne inne choroby, w tym bolesną artrozę, ważne jest, aby kontynuować rozpoczęte leczenie bólu, nawet jeśli zwierzę nagle wydaje się nie odczuwać już bólu. Jest to błędne przekonanie. Pies cierpiący na demencję nie jest w stanie sklasyfikować bólu i zareagować na niego w zwykły sposób, ponieważ nagle brakuje mu refleksu i doświadczenia (wyuczonej reakcji unikowej). Jest to jedna z konsekwencji demencji u psów. Ten „zapomniany ból” może być bardzo niebezpieczny dla psa: może wywołać chorobę stresową, ponieważ wpływa na układ życiowy, nawet jeśli demencja u psa prowadzi do nieadekwatnej reakcji na ból.

Wkrótce demencja u psów ujawnia dalsze konsekwencje, takie jak opisana powyżej zapominczość i inne zaburzenia funkcji poznawczych. Choroba postępuje. Właściciele powinni zadbać o leczenie demencji.

W pewnym stopniu demencję można leczyć za pomocą terapii behawioralnej. Stosuje się ją również u ludzi. Osoby dotknięte chorobą otrzymują stymulację umysłową poprzez naukę nowych treści. Jednak bardzo ważne jest, aby wiedzieć, że nie powoduje to ustąpienia demencji u psów (podobnie jak u ludzi). Osoby dotknięte chorobą radzą sobie tylko nieco lepiej. Ponieważ znów lepiej się odnajdują, zmniejsza się również poziom stresu.

Skutecznymi lekami są selegilina i propentofyllina, które przepisze weterynarz. Zwierzę potrzebuje również uwagi swojego właściciela i większej ochrony, ponieważ podobnie jak ludzie cierpiący na demencję, chore psy czasami po prostu uciekają i nie potrafią znaleźć drogi powrotnej. Lokalizator GPS przymocowany do obroży zapewnia właścicielowi niezbędną kontrolę. Urządzenie to jest również stosowane w przypadku osób cierpiących na demencję przebywających w domach spokojnej starości (na bransoletce lub naszyjniku).